Sự lo ngại sâu sắc của các đồng minh của Mỹ ở Đông Âu đã bật ra trong một bức thư ngỏ gửi Tổng thống Barack Obama, trong đó những nhà lãnh đạo nổi tiếng của Ba Lan, Czech tha thiết kêu gọi Washington đừng quên lợi ích của họ,

22 nhà lãnh đạo ở Đông Âu đề nghị Obama và các nhà lập chính sách Mỹ nhớ đến lợi ích của các đồng minh khi thương thảo với Nga và xem xét kế hoạch lá chắn tên lửa, dự định đặt ở Ba Lan và Czech. Từ bỏ hệ thống phòng thủ hoặc cho Nga một vai trò quá to lớn trong hệ thống này, Đông Âu đánh giá, sẽ "hủy hoại uy tín của Mỹ trong toàn khu vực", bức thư ngỏ công bố hôm qua viết.

Lá thư được công khai trên website của một tờ báo Ba Lan, được ký bởi các cựu tổng thống như Walesa và Havel cùng các cựu nguyên thủ, quan chức ngoại giao và trí thức đến từ nhiều nước khác nữa như Hungary, Bulgaria và Estonia.

"Khu vực của chúng tôi là một phần của thế giới mà người Mỹ không còn chăm lo đến nữa", lá thư có đoạn.

Hai tổng thống Nga (trái) và Mỹ tỏ ra vui vẻ thân thiện với nhau, trong lúc chuẩn bị chụp ảnh kỷ niệm tại G8, Italy. Ảnh: Reuters.
Mặc dù đề cập đến nhiều vấn đề như sự nguy hiểm mà khủng hoảng kinh tế gây ra cho các nền dân chủ non trẻ trong vùng, nhưng Nga vẫn là chủ đề chính trong mối lo ngại của những người ký thư.

"Hiện có mối lo sợ ở Trung và Đông Âu rằng mối quan tâm xây dựng quan hệ bền chặt xuyên Đại Tây Dương đang bị đánh đổi lấy quan hệ với Nga", Alexandr Vondra, cựu ngoại trưởng Czech, bình luận.

Đông Âu cũng bày tỏ mối lo ngại về vai trò yếu đi của NATO, và nhắc lại lời của Obama trong một hội nghị thượng đỉnh của liên minh gần đây, rằng "các kế hoạch phòng thủ cho mỗi một thành viên Liên minh cũng được hoan nghênh, nhưng không đủ để chấm dứt những lo ngại về mức độ sẵn sàng của toàn khối".

Khi những mối quan tâm mang nặng tính địa chiến lược của Mỹ về Afghanistan, Iran và Triều Tiên đòi hỏi Washignton tìm kiếm sự trợ giúp về hậu cần và/hoặc ngoại giao của Nga, thì sự lo lắng ở những nước được coi là "châu Âu mới" tăng lên rõ rệt. Cuộc chiến giữa Nga và Gruzia năm ngoái càng khiến mối lo đó thêm sâu sắc, vừa lo hành động của Nga vừa lo cách phản ứng của Mỹ.

"Cuộc chiến Gruzia chỉ ra rằng Mỹ chỉ muốn hoặc chỉ có thể hành động trong giới hạn nào đó đối với những xung đột quân sự trong khu vực này", Angela E. Stent, từng là cố vấn cấp cao về Nga trong Hội đồng Tình báo Quốc gia Mỹ và hiện hướng dẫn các nghiên cứu về Nga ở Đại học Georgetown, bình luận.

Bà thêm rằng cho đến nay, ý định của chính quyền Mỹ đối với các đồng minh Đông Âu vẫn chưa rõ ràng. "Cho đến nay, chúng ta đã nghe nói đến chính sách với Nga, nhưng chưa thấy chính sách đối với các láng giềng của Nga".

Cuộc khủng hoảng kinh tế hiện tại có thể che giấu thực tế căng thẳng trong một thời gian, nhưng những vấn đề ở khu vực này không thể mất đi. Nga được coi là "một thế lực đang theo đuổi những tham vọng từ thế kỷ 19 bằng các cách thức và phương pháp của thế kỷ 21", các nhà lãnh đạo Đông Âu đánh giá. Họ cũng cho rằng bất kỳ sự ấm lên nào trong quan hệ Matxcơva-Washington đều khiến các nước trong khu vực phải lưu tâm. Chuyến công du của ông Obama đến Nga tuần trước đã không có một dấu hiệu nào ngõ hầu giúp các đồng minh Đông Âu của ông bớt lo lắng.

"Chúng tôi đều hiểu rằng cần phải đạt một thỏa thuận với Nga, nhưng không cho là thỏa thuận đó cứ phải có được với cái giá là sự hy sinh các lợi ích an ninh của các quốc gia chúng tôi trong khu vực, của Gruzia hoặc Ukraina", Eugeniusz Smolar, nghiên cứu viên cấp cao của Trung tâm Quan hệ quốc tế ở Warsaw, Ba Lan, phát biểu.

T. Huyền (theo NYT)


Bài viết này của __vodka__. Nếu thấy hay thì nhấn "Cộng" cho __vodka__ nhá ^^